En son 2017 yılında baktığımda, Türk Hava Yolları’nın uçak içi eğlence sisteminde filmlerin yanında bir de “Kuran” seçeneği bulunuyordu. Ama program, kitabın Arapçasını melodili/şarkılı biçimde dinletiyor. THY’nin Kuran’a bu muamelesi aslında ona hurafe muamelesi yapmakla eşdeğerdir. Bunu anlayacak bakış açısına sahip değilseniz şöyle düşünün: THY, hizmetlerini ve yaratmaya çalıştığı izlenimi yabancı müşterilerine göre ayarlıyor. Örneğin Skylife dergisinin adı İngilizce, içeriği de öncelikle İngilizce. THY’nin Türkiye’de yayınladığı reklamlar bile İngilizce. Koltuk arkası monitörleri kullanım dışı iken her Türk’ün bildiği ve yalnızca yabancılara ilginç gelebilecek manzara resimleri gösteriyorlar. Aynı monitörün menüsünde bir yabancı merak edip de Kuran sayfasına girdiğinde kitabın içeriğiyle değil, tıpkı Hindistan’a yaptığı turistik yolculukta benzerini gördüğü törensel ve anlamsız bir melodili okumayla karşılaşıyor. Mesele yalnızca “inanç” meselesi değil. Kuran, beğenseniz de beğenmeseniz de bu ülkenin sahiplendiği bir varlıktır. Şirkete Türkiye’nin vitrini gözüyle bakılıyor. Belli ki kendileri de öyle düşünüyolar. Türkiye’nin vitrininde Kuran böyle pespaye biçimde, içeriği örtülü ve kimsenin amacını, anlamını umursamadığı bir Brahman töreni görüntüsüyle sunuluyor. Bu şirket hem Muhammed’e ve Kuran’a, hem de kendi ülkesinin kültürüne saygısızlık ediyor. Kendinizi bir Batılının yerine koyun. Batı basınında Müslümanlar ve İslam hakkında yaratılmaya çalışılan olumsuz izlenime sahipsiniz. Açıyorsunuz “Bu adamların kutsal kitabı neymiş bakalım?” diye, kitapta ilginç ve dikkate değer bir şey olmadığını görüyorsunuz. “Anlamsız şarkı türküymüş” deyip kapatıyorsunuz ve izleniminiz doğrulanmış oluyor. Elbette böyle bir deneyim yaşayan bir Batılı müşteri THY’ye geribildirimde bulunmayacaktır. Dolayısıyla muhtemelen yarattıkları bu etkiden haberleri de olmuyor. Hem yabancı, hem yerli müşterileri için yapmaları gereken, Kuran programlarına şarkılı okumayı değil düzgün bir Türkçe seslendirmeyi ve Türkçe çeviri metnini koymaktır. “Ama insanlar bunu talep etmiyorlar” diye itiraz mı edeceksiniz? İnsanlar dakikalarca kafa ütüleyen güvenlik brifingini de, pilotun gereksiz konuşmalarını da talep etmiyorlar ama insanların İYİLİĞİNE olduğunu düşündükleri için bunları sürdürüyorlar, öyle değil mi? İşte anahtar sözcük bu. Sen bu şarkı türküyü buraya benim iyiliğim için mi koydun, yoksa beni avutmak, oyalamak için mi? Öyleyse hurafeyi destekleyip pekiştirmek yerine THY’nin toplumsal sorumluluğunu yerine getirip eğlence sistemine gerçek Kuran’ı koyması veya olduğu gibi sistemden çıkarması gerekir.
*
Türlü yollar…
*
Sevdiğim birine armağan ettiğim Hüseyin Atay çevirisi. Kuran’a (veya Kuran’ı Kuran’la anlamaya) yeni başlıyor sayılır. Çevresindeki gelenekçilerin Kuran’ın nasıl okunacağı konusundaki bildik itirazlara ayetlerle yanıt verebilmesi için küçük bir dizin hazırlayıp sayfalara işledim. “Sünnetsiz olmaz” diyene, “alimlerden dinlemeli” diyene ayetlerle yanıt vermesi birkaç saniye sürüyor. Örneğin fotoğrafta “gayri matluv vahiy” iddiasını çürüten ayet görülüyor.
*
Atezmin, deizmin, hümanizmin misyoneri mi olur? Yukarıda görüldüğü gibi olur (http://www.abcgazetesi.com/tramvayi-durdurup-hattin-ortasinda-namaz-kildi-54722h.htm)
